Oktober is borstkankermaand, maar hoort dat niet elke maand zo te zijn?

• Bijna 70% van de Belgische vrouwen controleert niet op regelmatige basis de eigen borsten ter preventie van borstkanker
• ‘Day 3’ wil vrouwen met een eenvoudig ezelsbruggetje activeren om elke 3^de dag van de maand, gedurende drie minuten, met drie vingers, drie controles uit te voeren om afwijkingen die op borstkanker kunnen wijzen vroeg te detecteren
• Zelfdetectie van anomalieën in de borst is essentieel voor een vroege diagnose van borstkanker. Vroege diagnose verhoogt aanzienlijk de herstellings- en overlevingskansen
• Grote Belgische bedrijven zoals Delhaize en Brussels Airlines schaarden zich al achter het initiatief en activeren hun vrouwelijke werknemers met onder andere maandelijkse herinnering in de interne agenda’s
• Het initiatief leeft ook op sociale media, waar verschillende bekende vrouwen al hun steun uitdrukten en hun vrouwelijke volgers oproepen een zelfdetectie voor borstkanker op te nemen in hun persoonlijke routine
• MSD Belgium ondersteunt ‘Day 3’ omdat het zich als bedrijf, actief in oncologie, verantwoordelijk acht om in te zetten op preventie en sensibilisering van borstkanker
• Europese Commissie lanceerde recent nog nieuwe aanbevelingen rond kankerscreening en past de aanbevolen leeftijd van het georganiseerd screeningprogramma aan van 50 naar 45 jaar

Bijna 70% van de Belgische vrouwen controleert niet op regelmatige basis de eigen borsten ter preventie van borstkanker. Dat blijkt uit een recente bevraging van iVox in opdracht van MSD Belgium[1]. Het cijfer is verontrustend, want een vroegtijdige diagnose verhoogt aanzienlijk de herstel- en overlevingskansen op kanker[2]. Voor vrouwen tot en met 49 jaar is zelfdetectie ter preventie van borstkanker dus van levensbelang. Bovendien geeft 44% van de vrouwen aan dat ze het niet doen omdat ze het vergeten.

Daarom lanceert MSD Belgium ‘Day 3’, een eenvoudig ezelsbruggetje waarmee het vrouwen wil activeren om elke 3^de dag van de maand, gedurende 3 minuten, met 3 vingers, 3 bewegingen uit te voeren om afwijkingen die op borstkanker kunnen wijzen, vroeg te detecteren. Maar waarom dan juist op de 3^de dag? Wanneer het cijfer 3 negentig graden naar rechts wordt gekanteld, kan er duidelijk een paar borsten in herkend worden. En eenmaal je dat gezien hebt, kijk je nooit meer op dezelfde manier naar het cijfer 3.

Enkele grote Belgische bedrijven, zoals Delhaize en Brussels Airlines, engageerden zich alvast door op de 3^dedag van de maand een reminder in de bedrijfsagenda te plaatsen. Op deze manier willen ze vrouwelijke werknemers eraan herinneren en aanmoedigen om elke maand opnieuw de 3^de dag de borsten te controleren op onregelmatigheden. Bovendien drukken al heel wat bekende vrouwen op sociale media hun steun uit voor het initiatief en roepen ze hun vrouwelijke volgers op om een zelfcontrole van de borsten op te nemen in hun persoonlijke routine. Via http://msdbe.info/Day3 kunnen vrouwen ook meer informatie vinden over hoe een zelfdetectie van onregelmatigheden in de borst juist in zijn werk gaat. Bovendien kan je met een eenvoudige klik een automatische herinnering toevoegen aan je digitale agenda.

Belgische vrouwen niet vertrouwd genoeg met eigen borsten
Het onderzoek van iVox wees verder nog uit dat 1 op 4 van de Belgische vrouwen niet wist dat zelfdetectie aanbevolen is voor vrouwen tot en met 49 jaar. Even veel van hen geven aan dat ze niet weten hoe ze een zelfdetectie moeten uitvoeren. Bovendien geeft bijna 40% van de vrouwen aan haar eigen borsten niet goed genoeg te kennen om iets abnormaals te kunnen vaststellen. De cijfers benadrukken ook hoeveel nood er is aan preventiecampagnes die vrouwen sensibiliseren en activeren om een zelfcontrole op te nemen in de persoonlijke routine.

Dokter Nynke Willers, gynaecologe in de Borstkliniek van AZ Sint-Blasius Dendermonde, zegt: “Het is aanbevolen voor meisjes om al vanaf jonge leeftijd de borsten regelmatig te onderzoeken. Zo leer je je eigen lichaam goed kennen en bouw je er een soort van vertrouwensband mee op. Hoe vroeger dat je daarmee begint, hoe vroeger je onregelmatigheden kan vaststellen en hoe lager de drempel wordt om effectief actie te ondernemen. Dat zou een positieve tendens zijn, want we moeten regelmatig vaststellen dat vrouwen te lang wachten met hulp te zoeken. Het is erg belangrijk om een bezoek aan de huisarts of de gynaecoloog niet uit te stellen. Bij onverklaarbare veranderingen ga je beter een keer te veel dan een keer te weinig langs bij een arts.”

Belang van preventie en vroege diagnose
Vroegtijdige diagnose verhoogt aanzienlijk de overlevings- en herstelkansen voor kanker2. Voor borstkanker specifiek werd in 2001 een nationaal screeningsprogramma gelanceerd voor vrouwen vanaf 50 jaar. Vrouwen tussen 18 en 49 jaar zijn echter zelf verantwoordelijk voor regelmatige zelfscreening. Heel wat vrouwen kennen al de juiste bewegingen om zichzelf te screenen op borstkanker en zelf afwijkingen te detecteren. Maar voor bijna 70% van de vrouwen tussen 18 en 49 jaar maakt de screening dus nog geen deel uit van hun persoonlijke routine.

Dat borstkankerpreventie hoog op de maatschappelijke agenda hoort te staan, is duidelijk. Vorige week kondigde de Europese Commissie nog een aangepast actieplan aan om kankerscreening in de Europese Unie meer te stimuleren. Stella Kyriakides, commissaris voor Gezondheid en Voedselveiligheid benadrukte opnieuw dat vroegtijdige diagnose levens redt en de levenskwaliteit verbetert. De nieuwe aanbevelingen voor kankerscreening van de Europese Commissie hebben betrekking op bijna 55% van de kankerdiagnoses die jaarlijks worden vastgesteld. Voor borstkanker specifiek wordt de aanbevolen leeftijd voor een georganiseerde kankerscreening verlaagd van 50 naar 45 jaar.[3]

An Cloet, External Affairs Director bij MSD, die het initiatief lanceerde, zegt: “Kankerbehandeling is het meest doeltreffend als artsen de behandeling vroeg kunnen opstarten. Preventie en vroege detectie, ook bij vrouwen tussen 18 en 49 jaar, blijven daarom onmisbaar om de levensverwachting na een kankerdiagnose te verhogen.”

[1] Online onderzoek uitgevoerd door onderzoeksbureau iVOX in opdracht van MSD tussen 22 september 2022 en 27 september 2022 bij 500 Belgische vrouwen representatief op taal, leeftijd en diploma. De maximale foutenmarge bij 500 Belgische vrouwen bedraagt 3,02%.

[2] Kankerregister, 01/04/2022

2 Kankerregister, 01/04/2022

[3] Europese gezondheidsunie: Een nieuwe EU-aanpak van kankeropsporing — meer en betere screening, https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/nl/ip_22_5562, 22/09/2022